ایمنی حريق
در مبحث ايمني، حريق به عنوان مخاطرهای محسوب ميشود كه داراي خسارات جاني و مالي گستردهاي است. براحتي ميتوان گفت امکان بروز حريق در تمام مكانهاي هر جامعهاي وجود دارد، حتي در طبيعت كه برخي اوقات به دليل شرايط جوي خاص به صورت خود بخودي نیز ايجاد ميشود. به منظور کاهش خسارات و پیامدهای حاصل از حریق دو موضوع پیشگیری و اطفاء از اهمیت زیادی برخوردار هستند که هر دوی آنها نیازمند بکارگیری ابزار و تجهیزات مخصوص میباشند. طراحی، ساخت، نحوه استفاده و بکارگیری تجهیزات اعلام و اطفای حریق با توجه به اهمیت آنها، همانند تجهیزات دیگر مورد استفاده بشر دارای دستورالعملها و استانداردهای ارایه شده از سوی سازمانهای مربوطه میباشد که شرایط را برای هرچه بهتر عملکرد آنها محیا میسازد.
در بین سازمانهای ارایه دهنده استاندارد در جهان، یکی از سازمانهایی که در زمینه ایمنی و حفاظت در برابر آتش فعالیت تخصصی و گستردهای دارد. انجمن ملی حفاظت از حریق آمریکا (National Fire Protection Association) میباشد که بررسی ده سالهی این سازمان نشان میدهد هر چند نرخ وقوع و پیامدهای حریق در ایالات متحده رو به کاهش گذاشته است، اما تنها طی سال 2014 از 1298000 مورد حریق، 3275 مرگ، 15775 آسیب و صدمه و 6/11 میلیارد دلار خسارت به ایالات متحده تحمیل شده است. در ايران نيز بررسی گزارشهای مختلف نشان میدهد که طی یک دوره ده ساله (1390-1380) 271 مورد حریق و آتشسوزی با بیش از 40 میلیارد تومان خسارت و 43 کشته و آسیب دیده تنها در شهرکهای صنعتی روی داده است.
ساختمانها اعم از اداری، مسکونی و تجاری با مجموعهای از منابع خطر روبرو هستند، اما ریسک وقوع حریق و گاهی انفجار در این محیطها میتواند پیامدهای شدید و گاهاً فاجعهباری را حتی در مقیاس ملی و بینالمللی ایجاد کند. مانند حریق برج مسکونی گرنفل، فرو ریختن ساختمان تجاری پلاسکو و موارد مشابه دیگر.
انجمن ملی حفاظت از آتش (NFPA) یک سازمان غیرانتفاعی بینالمللی است که با هدف از بین بردن مرگ ، جراحت ، حذف دارایی و خسارات اقتصادی ناشی از آتشسوزی ،برق و خطرات ناشی از آن فعالیت دارد. این انجمن ادعا میکند برای رسیدن به این اهداف از سال 2018 ، 50000 عضو و 9000 داوطلب از طریق 250 کمیته فنی با این سازمان همکاری میکنند.
در سال 1895، كمیتهای برای حفاظت از آبپاش خودكار توسط مردان وابسته به چندین شركت بیمه آتشسوزی و یك سازنده لوله برای ایجاد استاندارد یكنواخت برای طراحی و نصب سیستمهای آبپاش آتش در ماساچوست تشکیل شد. سال بعد، کمیته گزارش اولیه خود را در مورد یک استاندارد یکنواخت منتشر کرد و در اواخر سال 1896 به تشکیل NFPA ادامه داد. گزارش اولیه کمیته به NFPA 13 تبدیل شد، استاندارد نصب سیستمهای آبپاش، که اکنون بیشترین کاربرد را دارد. در حدود سال 1904، NFPA شروع به گسترش عضویت خود از طريق شرکتهای وابسته به شرکتهای بیمه آتشسوزی به بسیاری از سازمانها و افراد دیگر کرد و همچنین ماموریت خود را فراتر از اعلام استانداردهای آب پاش آتش گسترش داد .
انجمن ملی آتشنشانی آمریکا American National Fire Protection Association یا به اختصار ” NFPA ” استانداردهایی برای ایمنی و حفاظت در برابر آتش وضع و منتشر میکند .این استاندارد و کدهای استاندارد، به صورت جامع، تمامی مسائل مرتبط با آتش، ایمنی ، الزامات ساخت و طراحی وسائل و تجهیزات مقابله با آتش را در برمیگیرد .استاندارد NFPA در مقایسه با سایر استانداردهای بین المللی آتش، ارجحیت دارد و تمام سازمانهای مشابه نیز به استانداردهای آن احترام میگذارند و به عنوان یک مرجع میشناسند. این انجمن بیش از 300 کد و استاندارد اجماعی را منتشر کرده که هدف آنها به حداقل رساندن احتمال و اثرات آتشسوزی و سایر خطرات ناشی از آن است. این کدها و استانداردها توسط بیش از 250 کمیته فنی اداره میشوند.
در این استاندارد مسائلی همچون پمپهای آتشنشانی، سیستمهای آبپاش، لوله کشی سیستمهای مقابله با آتش، دستورات ایمنی، انواع سیستمهای خاموش کننده، دستورالعمل کار با مایعات قابل اشتعال و بسیاری مطالب دیگر پوشش داده میشود. دامنه کاربردهای این استاندارد بسیار وسیع و در تاسیساتی همچون نفت و گاز و پتروشیمی، منازل، ساختمانها، نیروگاه، مخازن سوخت ، و به طور کلی هرجایی که کار با مواد قابل اشتعال و ریسک آتش میباشد، کاربرد دارد.
دلایل تبعیت سازندگان پمپ های آتشنشانی از استانداردهای NFPA ؛
الف) استاندارد NFPA قابلاحترامترین و سختگیرانهترین استاندارد جهان در این زمینه میباشد.
ب) از آنجا که سایر سازندگان تجهیزات مانند تولیدکنندگان آبپاشهای اتوماتیک، کابینهای آتش و سیستمهای خاموشکننده از این استاندارد تبعیت میکنند، در صورت ساخت تجهیزات مطابق با این استاندارد هیچگونه عدم انطباقی در کارکرد تجهیزات بوجود نمیآید.
Sparky the Fire Dog سمبل رسمی انجمن ملی حفاظت از آتش است که در سال 1951 برای ارتقا آموزش ایمنی در برابر آتش برای کودکان ایجاد شده است، او یک سگ دالمیشن (Dalmatian dog) است که لباسهای آتشنشانی بر تن دارد.